انواع لوله های گازی در بازار به فروش می رسند. لوله های گاز برای پخت و پز و ایجاد گرمایش در ساختمان ها به کار می روند. اگر لوله کشی گاز به درستی انجام نشود، ممکن است خسارت های جبران ناپذیری به بار آورد.
لوله گازی چیست؟
لوله های گازی، لوله هایی هستند که از جنس فولاد یا پلی اتیلن ساخته می شوند. این لوله ها برای مصارف صنعتی و خانگی به کار می روند. در حال حاضر انواع مختلفی از لوله های گازی در بازار وجود دارند که از نظر جنس، نوع استاندارد و روش تولید با هم متفاوت هستند. با استفاده از این لوله ها، گاز را از محل پالایشگاه به ایستگاه افت فشار گاز در ورودی شهر منتقل می کنند.
انواع لوله های گازی
لوله های گازی از نظر جنس، روش تولید و محل استفاده با هم تفاوت دارند.
دسته بندی لوله های گازی بر اساس جنس
لوله های گازی را از جنس های مختلفی مانند فولاد سیاه، مس، برنج و پلی اتیلن می سازند. انتخاب جنس لوله گازی با توجه به محل استفاده آن صورت می گیرد. لوله هایی که از جنس مس ساخته می شوند، در قسمت های خاصی مورد استفاده قرار می گیرند. در برخی از مناطق، استفاده از لوله های مسی ممنوع است. معمولا برای ساخت لوله های گازی از فولاد آلیاژی استفاده می کنند. با این کار مقاومت لوله افزایش پیدا می کند و می توانند این لوله ها را در صنایع مختلفی به کار ببرند. لوله های گازی که از فولاد ساخته می شوند، انعطاف بیشتری نسبت به سایر مدل ها دارند. از این لوله ها بیشتر در مناطق مرطوب استفاده می کنند. انواع شیرآلات و اتصالات گازی که در ساختمان ها استفاده می شوند را از جنس برنج تولید می کنند. لوله های پلی اتیلن، در شبکه های گازرسانی شهری کاربرد دارند.
دسته بندی لوله های گازی با توجه به روش تولید
برای تولید لوله های گازی از روش های مختلفی استفاده می شود. با توجه به این روش ها می توان به خواص آنها پی برد.
– لوله درزدار :
برخی از لوله های گازی را با استفاده از خم کردن ورق یا تسمه فولادی و جوشکاری لبه های آزاد آن تولید می کنند. این لوله ها با نام لوله گاز درزدار یا درز جوش شناخته می شوند. برای جوش دادن دو سر ورق یا تسمه فولادی از روش جوشکاری زیر پودری، القایی یا مقاومتی استفاده می شود. لوله های گاز درزدار به دو گروه لوله اسپیرال و لوله های درز مستقیم تقسیم می شوند. این لوله ها از نظر نحوه جوشکاری و خط جوش با هم متفاوت هستند. خط جوش لوله های اسپیرال به صورت مارپیچ یا حلزونی است اما در مدل دیگر، خط جوش مستقیم وجود دارد. هزینه لازم برای تولید لوله های درز مستقیم بیشتر از اسپیرال می باشد. ضمن اینکه برای تولید لوله های درز مستقیم به تجهیزات پیچیده تری نیاز است.
– لوله گاز مانیسمان (بدون درز) :
برای تولید این لوله ها از شمش هایی با سطح مقطع دایره ای، بیلت و بلوم استفاده می کنند. لوله مانیسمان سطحی صاف و یکنواخت دارند. بر روی سطح این لوله ها هیچ گونه درز جوشی وجود ندارد. به همین علت استحکام بالایی دارند و در شرایط حساس به کار می روند. از این لوله ها در انتقال سیالات پر فشار و انتقال گاز در محیط های صنعتی استفاده می شود. هزینه تولید و قیمت لوله های گاز مانسیمان بیشتر از لوله های درزدار است. اما به دلیل ایمنی بالا در بسیاری از صنایع مورد استفاده قرار می گیرد. لوله های مانیسمان گاز بر اساس رده (ضخامت) به فروش می رسند.
دسته بندی لوله های گاز بر اساس محل استفاده
لوله های گازی از نظر محل استفاده به دو دسته لوله های توکار و روکار تقسیم بندی می شوند. لوله های گازی توکار استحکام خوبی در برابر خوردگی، ضربات، فرسودگی و … دارند. به همین علت در پروژه های بزرگ مورد استفاده قرار می گیرند. از لوله های گازی توکار برای انتقال گاز از یک شهر به شهر دیگر استفاده می شود.
اما لوله های گازی روکار نسبت به نوع توکار آسیب پذیر تر هستند. به همین علت قیمت پایین تری دارند. این لوله ها برای انتقال گاز به مناطق دوردست مناسب نیستند. بلکه گزینه ی مناسبی برای اجرا و راه اندازی انشعابات درون ساختمان ها و لوله کشی های درون شهری هستند.
بهترین لوله گازی
بهترین لوله گازی را می توان با توجه به یکسری فاکتورها انتخاب نمود. هر فردی با توجه به نوع کاربری و محلی که از لوله استفاده می کند، جنس خاصی از لوله ی گازی را خریداری می نماید.
2 عامل موثر در انتخاب بهترین لوله گاز
در انتخاب لوله های گاز باید به میزان فشار گاز داخلی و قطر لوله گازی توجه نمود. فشار گاز مایع در پالایشگاه با فشار گاز در مناطق شهری متفاوت است. هنگامی که گاز را از پالایشگاه به نزدیکی شهر می رسانند، به روش های مختلفی فشار آن را کاهش می دهند. برای انتقال گاز پر فشار از لوله های فولادی و برای انتقال گاز با فشار کم از لوله های پلی اتیلن استفاده می کنند. عامل مهم دیگر در انتخاب لوله گازی، قطر آن است. لوله هایی که در پالایشگاه ها و کارخانجات برای انتقال گاز به کار می روند، قطر بزرگی دارند. در حالی که قطر لوله های مورد استفاده در شبکه های گاز رسانی شهری کوچکتر است.
مشکلات رایج در نصب لوله های گازی
معمولا لوله های گازی را با استفاده از مواد باکیفیت و بر اساس استانداردهای مختلفی می سازند. در طول فرایند تولید و نصب این لوله ها، نظارت های زیادی انجام می شوند. با این وجود گاهی اوقات در نصب لوله ها مشکلاتی به وجود می آیند. از جمله ی این مشکلات می توان به نشت گاز، زنگ زدگی لوله، خرابی دریچه ها، اتصال اشتباه، کیفیت نامطلوب لوله گازی و … اشاره کرد.
لوله های گازی بر اساس چه استانداردهایی ساخته می شوند؟
استانداردهای تعریف شده برای تولید لوله های فولادی در کشورهای مختلف یکسان نیستند. در ایران، تولید لوله های فولادی بر اساس استانداردهای شامل ISIRI، IGS و IPS صورت می گیرد. هر کدام از این استانداردها، اطلاعاتی در مورد ابعاد، وزن، ضخامت، جنس لوله گازی و خواص مکانیکی آن ارائه می دهند.
استانداردهای خاص تولید لوله فولادی در کشورهای دیگر
آمریکا : API و ASTM
آلمان : DSI
انگلیس : BIN
ژاپن : JIS
رایج ترین استانداردهای تولید لوله گازی در ایران
– استاندارد IGS (استاندارد گاز ایران)
– استاندارد API (انستیتوی نفت امریکا)
تولید کنندگان لوله های گازی
معروف ترین کارخانه های تولید کننده لوله گازی در داخل کشور شامل کارخانه پروفیل ساوه، لوله سازی دقیق کاوه ایرانیان، شرکت های لوله سازی اهواز، لوله و پروفیل سپنتا، نورد و لوله پروفیل سپاهان می شوند. در این بین لوله گاز سپاهان از کیفیت بالایی برخوردار است.
خرید لوله گازی
لوله های گازی در موارد حساسی به کار می روند. استفاده از لوله های بی کیفیت می تواند خسارت های جانی و مالی در پی داشته باشد. بنابراین در زمان خرید لوله گازی باید به نوع و فشار گاز، شرکت تولید کننده لوله (برند)، وزن لوله، استاندارد تولید لوله و شرایط کاری لوله گاز توجه نمود.
قیمت لوله گازی
قیمت لوله گازی به فاکتورهای مختلفی مانند جنس لوله، میزان عرضه و تقاضا، نوسانات نرخ ارز، روش تولید و استانداردهای آن بستگی دارد.
سخن پایانی
لوله های گازی برای انتقال گاز در مناطق مختلف به کار می روند. این لوله ها انواع مختلفی دارند که از آن جمله می توان به لوله گازی مانیسمان (بدون درز) و لوله درزدار اشاره کرد. ویژگی های خاص لوله های گاز مانسمان موجب شده است تا در بسیاری از صنایع مورد استفاده قرار بگیرند.
