آیا تا به حال اسم لوله‌های مانیسمان به گوش شما خورده است؟ آیا با کاربرد آن‌ها در ساختمان‌سازی آشنا هستید؟ در بیان ساده، لوله‌های مانیسمان، لوله‌های بدون درز و جوشی می‌باشند که از تحمل وزن بالایی برخوردار هستند.

لوله‌های مانیسمان در ساختمان‌سازی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند. به همین دلیل این لوله‌ها از محبوبیت بالایی برخوردار هستند.
با ما تا انتهای این مقاله همراه باشید تا شما را با لوله‌های مانیسمان و کاربرد این لوله‌ها آشنا کنیم.

لوله مانیسمان چیست؟

لوله مانیسمان یا لوله بدون درز، نوعی از لوله‌های استوانه‌ای شکل از جنس فولاد، فولاد ضدزنگ یا فولاد آلیاژی است. این لوله‌ها به روش‌های گوناگونی تولید می‌شوند و همین موضوع دلیلی برای تفاوت قیمت لوله مانیسمان در حالت‌های مختلف می‌باشد. همچنین بدون درز بودن لوله‌های مانیسمان، دلیلی بر استحکام بالای آن‌ها است.

تفاوت لوله مانیسمان و درزدار

تفاوت اصلی لوله مانیسمان (لوله بدون درز) و لوله درزدار در جای جوش و درز روی آن‌ها است. فرآیند تولید لوله‌ی مانیسمان برخلاف لوله‌ی درزدار، بدون جوش می‌باشد. همین موضوع دلیلی بر استحکام و مقاومت بالای این لوله‌ها شده است.
تفاوت لوله درزدار و بدون‌درز در زمان و نوع تولید، ظاهر، میزان تحمل دما و فشار و... از دیگر تفاوت‌های اصلی این دو لوله محسوب می‌شود.

ویژگی لوله‌های مانیسمان

ویژگی منحصر به فرد و متمایز‌کننده‌ی لوله‌های مانیسمان نسبت به سایر لوله‌ها، عدم وجود درز و جای جوش روی آن‌ها است. به بیان ساده‌تر این لوله‌ها یک‌تکه و یک‌پارچه می‌باشند و همین موضوع موجب افزایش مقاومت آن‌ها در برابر فشار بیرونی می‌شود. 
همچنین لوله‌های مانیسمان از ضریب اطمینان بالایی برخوردار هستند. با توجه به همین موضوع، از این لوله‌ها در خطوط فشار قوی، خطوط هیدرولیک و خطوط نفت و گاز و پتروشیمی استفاده می‌شود.
شایان به ذکر است لوله‌های مانیسمان در ساختمان‌سازی نیز کاربرد ویژه‌ای دارند.

انواع لوله‌های مانیسمان

در حالت کلی لوله‌های مانیسمان زیرمجموعه‌ای از لوله‌های فولادی به حساب می‌آیند. این لوله‌ها از قطر کمی برخوردار هستند و به دلیل عدم وجود درز و جوش روی آن‌ها، مقاومت بالایی نیز دارند.
لوله‌های مانیسمان را نسبت به نوع، کاربرد و رده به انواع مختلفی تقسیم می‌کنند. معمولاً این لوله‌ها در دو سایز شش و 12 متری و در رده‌های 20، 40، 60، 80، 120 و 140 تولید می‌شوند. شایان به ذکر است رده‌های 20 و 40 از رده‌های پرطرفدار لوله‌های مانیسمان به حساب می‌‌آیند.
رده 20
وزن لوله‌های مانیسمان رده 20، در حدود 300 کیلوگرم است. ضخامت آن‌ها بین 2 تا 6 میلی‌متر و سایز آن‌ها‌ از 1 تا 12 اینچ متغیر می‌باشد.
رده 40
وزن لوله‌ی مانیسمان با رده‌ی 40، گاهی به 500 کیلوگرم نیز می‌رسد و معمولاً سایز آن‌ها بین 1 تا 12 اینچ است. همچنین ضخامتی بین 2 تا 12 میلی‌متر دارند.
رده 60
لوله‌های مانیسمان رده 60 برخلاف لوله‌های دیگر، بدون درز نمی‌باشد. به همین دلیل تقاضای این رده از لوله‌ها در بازار بسیار کم است.
رده 80 
تنوع سایز در لوله‌های مانیسمان با رده 80 بسیار گسترده است. این لوله‌ها قطری بین 0.5 تا 16 اینچ دارند. همچنین ضخامت آن‌ها بین 3.7 تا 21.4 اینچ می‌باشد.

رده لوله مانیسمان به چه معنایی است؟

در واقع منظور از شماره رده لوله مانیسمان، ضخامت دیواره لوله آن می‌باشد. این عدد که بیان‌کننده‌ی سایز لوله است برای بار اول در استاندارد ASME B36.10 مطرح شد و بعد از آن در استانداردهای دیگر نیز مورد استفاده قرار گرفت. 
علامت رده لوله مانیسمان Sch است که مخفف کلمه‌ی Schedule می‌باشد. در ادامه مطلب به توضیح مشخصات فنی و استانداردهای لوله مانیسمان نیز می‌پردازیم.

کاربرد لوله مانیسمان در ساختمان سازی

همانطور که در ابتدای مقاله اشاره کردیم، لوله‌های مانیسمان جزو لوله‌های بدون درز و جای جوش محسوب می‌شود. لوله‌های مانیسمان از مقاومت و استحکام بسیار بالایی برخوردار هستند. در نتیجه صنایع و خطوط فرآیندی مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند. 
موارد ذکرشده در زیر از مهم‌ترین کاربردهای این لوله‌ها محسوب می‌شوند:
•    در ساختمان‌سازی
•    در صنایع پتروشیمی و پالایشگاه‌ها
•    صنایع دارویی، رنگ و پلی‌اکریل
•    خطوط آبرسانی با فشار قوی جهت امور کشاورزی و صنعتی
•    خطوط لوله و انتقال
•    به عنوان عایق در کابل‌های فشار قوی
•    در نیروگاه‌های تولید انرژی

مشخصات فنی لوله مانیسمان

درست است که مشخصات شیمیایی لوله‌های مانیسمان با توجه به نوع فولاد استفاده‌شده در آن متفاوت است؛ اما دو نوع استاندارد برای ساخت لوله‌های بدون درز فلزی در نظر گرفته شده است. اگر لوله مانیسمان تولید‌شده خارج از این دو استاندارد باشد، آن لوله محصول دقیقی محسوب نمی‌شود. 
این دو استاندارد عبارتند از:
1.    استاندارد لوله‌های فولادی ASME B36.10
2.    استاندارد لوله‌های استیلی ASME B36.19
از آنجایی که لوله‌های مانیسمان زیرمجموعه لوله‌های فولادی قرار می‌گیرند و با توجه به استانداردهایی که ذکر شد، این لوله‌ها باید از استاندارد ASME B36.10 برخوردار باشند.

جمع‌بندی در مورد لوله‌های مانیسمان

لوله‌های مانیسمان، لوله‌هایی به حالت استوانه‌ای شکل و بدون درز هستند. این لوله‌ها به دلیل استحکام و مقاوت بالایی که از آن‌ها در صنایع مختلف استفاده می‌شود. لوله‌های مانیسمان به دلیل کاربرد آن‌ها در ساختمان‌سازی، صنایع پتروشیمی، خطوط فشار قوی و... از جمله لوله‌های فولادی پرطرفدار محسوب می‌شوند.